Samenwerken met een externe, een meerwaarde?
Scholen werken reeds veel samen met externen: de logopedist, de kinesist, de buurtwerker, het ondersteuningsnetwerk, de pedagogische begeleidingsdienst, ‘een expert’ die uitgenodigd wordt op de studiedag… Maar is het samenwerken met deze partners echt wel een meerwaarde? Gaat daar niet te veel vergadertijd naar toe? Wat ze doen en zeggen, is dat dan werkbaar op de klasvloer?… Deze vragen worden mij dikwijls gesteld.
(In dit artikel wil ik het vooral hebben over de samenwerking met de externe die uitgenodigd wordt op studiedagen.)
Uit ervaring weet ik dat er in elk team heel veel expertise aanwezig is. Één van de reflexen is om deze expertise eerst aan te boren en te delen met elkaar. Wat een heel goede reflex is want op die manier gebruik je de kwaliteiten die in je team aanwezig zijn. Je bent ‘lerende teams’ aan het opbouwen, wat weer leidt tot meer voldoening bij het personeel. En zeg nu zelf tevreden mensen die zich gewaardeerd voelen, zetten zich nog meer in voor hun job, toch?
Maar af en toe samenwerken met externen kan je organisatie en je mensen laten groeien en bloeien. Denk maar aan onze planten, zij hebben ook externen (bijen) nodig. Het kan je tot betere of andere inzichten brengen. Een externe kan voor een andere dynamiek zorgen in je team, je terug moed geven om verder te doen en verder te zoeken naar oplossingen.
Samenwerken met externen vraagt natuurlijk overleg en in het begin soms meer dan gedacht, maar op lange termijn werpen deze overlegmomenten hun vruchten af. Je krijgt de kneepjes van het vak in je vingers. Je moet niet meer zolang nadenken vooraleer te handelen. Je hebt terug controle over je eigen handelen…
Toch voel ik weerstand bij leerkrachten om samen te werken met externen. Waar komt dit toch vandaan? Is het omdat we dan uit onze comfortzone worden getrokken. Dat we ons kwetsbaar moeten opstellen? Of is het ‘de liever verder doen met wat we bezig zijn want wij weten het wel’ reflex die ons parten speelt? Of vinden we dat die externen het goed kunnen uitleggen, maar ons meer werk geven? Speelt dat misschien. We moeten niet flauw doen want daar gaat het in feite niet over. Het gaat er over of wij sterk genoeg zijn om ons kwetsbaar te durven op stellen om zo bij te leren. Het gaat niet over beoordeeld worden, maar over samen zoeken naar betere oplossingen. En dat moeten we met beide handen vastpakken.
Maar het zijn de externen niet die het allemaal moeten waarmaken op de werkvloer. En ja, ze hebben soms makkelijk praten. Maar eerlijk zou jij het willen? Zou jij er vrede mee hebben dat iemand zomaar eventjes alles komt overnemen? Ik vraag me oprecht af wat je daar uit leert. Jullie doen dat toch ook niet met jullie leerlingen, alles overnemen en zelf doen. Jullie laten ze het toch zelf proberen. En dan staan jullie klaar om uitleg te geven en hen op te vangen wanneer het moeilijker gaat. Wel dat is nu net wat een externe met jullie doet. Hij brengt jullie verder, begeleidt jullie in jullie zoekproces en dat gaat soms met vallen en op staan. Niet omdat hij het beter weet, maar omdat hij de dingen anders bekijkt. Vanuit een ander perspectief. Hij kijkt vanuit een andere bril naar de zaken. En dit is misschien net wat je zocht, op die manier kom je tot inzichten die je nooit voor mogelijk hield.
Hoe kan ik als externen de weerstand die er is, verkleinen en zelfs wegwerken? Wanneer ik uitgenodigd ben door een school om een workshop te geven. Stel ik mij nederig op. Ik ga er niet vanuit dat ik de alwetende ben en al de antwoorden heb, maar ik erken elke persoon in zijn ‘expert zijn’. Natuurlijk heb ik wel iets te vertellen aan leerkrachten. Heb ik een theorie te verkondigen waar ik heilig van overtuigd ben dat die werkt ;-). En die ga ik dan ook uit de doeken doen, maar daarna ga ik samen met de leerkrachten zoeken naar hoe ze dit kunnen toepassen in hun klasgebeuren. Want daar zijn leerkrachten sterk in, in theorie om te zetten in concrete opdrachten, concrete acties. In de workshops die ik geef, is het altijd een kruisbestuiving. Wordt er niet ex cathedra lesgegeven maar gaan we actief aan de slag om zo de theorie te oefenen, te vertalen, in de vingers te krijgen. Leren we van en met elkaar.
Dus ja, samenwerken met externen is een meerwaarde. Daar ben ik alvast van overtuigd!! Want met twee weet je altijd meer dan alleen ;-)