Hoe leer je je kind verantwoordelijkheid nemen?

Verantwoordelijkheid versus zelfstandigheid

• Zelfstandigheid

Is het in staat zijn om dingen onafhankelijk van een ander uit te voeren. Als ouder kan je de zelfstandigheid van je kind vergroten door je kind praktische vaardigheden aan te leren. Zoals zijn eigen boterhammen te smeren, zijn boekentas maken, de vuile was in de wasmand gooien, de straat oversteken… Je kind leert gaande weg hoe ze met verschillende situaties om kunnen gaan

• Verantwoordelijkheid

Is instaan voor het eigen handelen, je taken met toewijding, ernst en inzet uitvoeren. Wanneer je een verantwoordelijkheidsgevoel hebt, ben je er van bewust dat je zorg moet dragen voor de wereld waarin je leeft en de mensen met wie je leeft. Verantwoordelijkheidsgevoel houdt in dat je je kan inleven in anderen. Als ouder kan je je kind helpen om zijn verantwoordelijkheid op te nemen.

Het belang van verantwoordelijkheid

Verantwoordelijkheid nemen, betekent dat je kind serieus moet na denken over de gevolgen voordat hij een beslissing neemt. Hij zal moeten nadenken over de gevolgen van zijn leven of dat van iemand anders kan beïnvloeden. Hij zal ook in staat zijn om de fouten die hij maakt te herkennen en bereid zijn om deze te herstellen.

Hoe kan je als ouder helpen?

• Geef het goede voorbeeld

Wil jij dat jouw kind zich verantwoordelijk gedraagt, wees dan zelf een voorbeeld. Vind je het bijvoorbeeld belangrijk dat jouw kind leert zorg dragen voor het milieu? Dan is het belangrijk dat jij toont hij hij dat kan doen. Leer je kind sorteren, zorg dat je dan thuis de verschillende zakken heeft zodat je kan sorteren en doe het voor. Gooi niet alles bij restafval.

• Wees niet de overbezorgde ouder

Misschien wil je als ouder alle problemen van je kind voorkomen en uit de weg ruimen. Je lost de problemen op zonder dat je je kind laat merken dat er problemen zijn. Het is onmogelijk en niet opportune om alle problemen op te lossen. Maar op die manier leer je je kind dat zijn problemen wel opgelost worden door anderen, dat hij daar geen enkele verantwoordelijkheid voor moet nemen.

• Wees redelijk in uw verwachtingen

Leg de lat niet te onmiddellijk heel hoog. Verwacht niet dat je kind het van de eerste keer perfect zal doen. Geef je kind de kans om te groeien. Leren verantwoordelijkheid nemen gaat ook met vallen en opstaan. Ga na welke verantwoordelijkheid je kind al kan nemen.

• Geef duidelijke instructies

Wanneer je als ouder verwacht dat je kind een taak zelfstandig tot een goed einde kan brengen, geef hem dan duidelijke instructies. Leg hem duidelijk uit wat je verwacht en hoe de taak moet uitgevoerd worden. Want jouw kind moet dit nog leren. Let er op dat je je kind ook ruimte geeft om zelf uit te zoeken hoe hij de taak het beste aanpakt;

Je kind kan bijvoorbeeld zelf beslissen wanneer hij de kippen eten geeft. Hij weet wat hij moet doen en hoe hij het moet doen.

• Niet te veel verantwoordelijkheid

Het is belangrijk dat je niet te veel verantwoordelijkheid in één keer vraagt. Denk goed na wat je aan je kind vraagt, wat ze aankunnen en wat ze nog niet kunnen. Wanneer je je kind te veel verantwoordelijkheid geeft, kunnen ze dit als een druk ervaren. Dit kan er voor zorgen dat jouw kind niet aan zijn durft te beginnen.

Je leert je kind verantwoordelijkheid te nemen door eerst samen dingen te doen en geef daarbij duidelijke instructies. Op die manier weet je kind wat er van hem verwacht wordt.

• Zorg voor een goede balans

Wanneer je je kind leert om zijn verantwoordelijkheid te nemen moet je rekening houden met 3 zaken. Deze 3 zaken zijn belangrijk bij het aanleren van verantwoordelijkheid. Tussen deze 3 dingen moet je een balans vinden.

1) Dingen die je kind zelf kan

2) Oefenen en uitproberen

3) Dingen die jij als ouder beslist.

Wanneer één van de 3 doorweegt, leert je kind zijn verantwoordelijkheid niet op te nemen.

Bv. Jij wilt dat je kind zijn kamer opruimt. Jij bepaalt waar alles moet staan en wat in welke doos komt. Ofwel zal je kind de taak uit te voeren zoals jij het wilt, ofwel gaat hij daar niet mee akkoord gaan en ruzie met jou maken, maar zo gaat hij zich daar niet verantwoordelijker door voelen, integendeel.

Bespreek samen met je kind hoe hij zijn kamer kan opruimen. Wat kan hij al alleen en wat vind jij belangrijk wat er gebeurt. Laat hem dit maar alleen proberen tot een goed einde te brengen.