Help, ik kan dit niet!
Ik heb de eer om een fantastische jonge dame te mogen begeleiden. Maar toen we aan de slag gingen, kwam haar onzekerheid naar boven. Ik dacht dat ik haar een simpele tekenopdracht had voorgeschoteld, maar dat bleek voor haar niet zo te zijn.
Mijn hart brak toen ik haar bezig zag en vooral over wat ze zei. ‘Ik kan niet tekenen. Ik ga dit nooit kunnen. Ik weet niet hoe ik er moet aan beginnen...’
En toen ik zei dat het uurtje om was, sloeg haar reactie in als een bom. ‘Ga jij nu al weg? Neen, dat mag niet. Ik weet niet wat ik moet doen?’ De paniek kon je in haar ogen lezen.
Hoe is het toch zo ver kunnen komen? Wat is er gebeurd met deze tiener? Hoe komt het dat haar zelfbeeld zo aan diggelen ligt? Hoe komt het dat zij voor elke kleine stap om bevestiging vraagt? Hoe komt het dat zij niet gelooft in haar eigen kunnen?
Deze en nog meer vragen spoken rond in mijn hoofd. En ik kan dit heel zielig vinden en heel veel sympathie voor haar hebben, maar daar heeft zij niks aan. Dus in plaats van allerlei oorzaken te zoeken voor dit probleem, ga ik op zoek, samen met haar, hoe we haar zelfbeeld kunnen versterken, hoe we haar talenten kunnen in de verzetten en hoe ze toch kan geloven in zichzelf.
Een positief zelfbeeld opbouwen gaat niet vanzelf dat vraagt tijd. Daarvoor heb je succeservaringen nodig. Maar om succes te kunnen ervaren, moet je eerst fouten durven maken. Het gaat met vallen en opstaan. Wanneer je nieuwe dingen leert, maak je fouten. Dat hoort nu éénmaal bij het leerproces. Maar door te oefenen, kleine stapjes vooruit te zetten, leer je wat werkt en wat niet.
Natuurlijk is dat allemaal makkelijk gezegd.
Wat zij op dit moment nodig heeft, is iemand die in haar geloofd. Iemand die haar ziet zoals ze is, waar ze zichzelf bij kan zijn. Waar aan ze haar verhaal kan vertellen. En deze persoon probeer ik voor haar te zijn. Ik probeer oprecht te luisteren, samen met haar te zoeken wat ze nodig heeft en waar ik haar in kan versterken.
Om dit waar te kunnen maken, doorlopen we een aantal fases.
In het begin structureer ik zelf heel veel. Zeg haar wat en hoe ze een probleem kan oplossen. Ik doe voor, met andere woorden ik ben een model voor haar. Zij hoeft mij maar na te doen. Want ze leert heel veel uit mijn voorbeelden. Uit hoe ik problemen aanpak.
Eens dit goed gaat, ga ik over naar de volgende stap. Of en toe laat ik haar het alleen proberen, maar ik ben er nog altijd bij. Van zodra ze in paniek raakt, neem ik over en doen we het samen. Ik gids haar het als het ware door de zaken heen.
Wanneer ze zich veilig genoeg voelt en de succeservaringen frequenter worden, stimuleer ik haar om de opdracht alleen te doen. Ik zeg daar ook bij dat ze altijd beroep kan doen op mij, wanneer ze vast zit. Maar in deze fase cijfer ik me weg, laat ik haar de dingen uitproberen. En wanneer ze dan slaagt in haar opdracht, is ze zo blij! Ik zie ze dan groeien en trots zijn op zichzelf.
En dan komen we in de laatste fase van de begeleiding. Namelijk de fase waarin ik ze loslaat. Dit is een heel belangrijke fase! Want wanneer ik ze loslaat, geef ik een hele krachtige boodschap aan haar. Want loslaten is niet haar aan haar lot overlaten, loslaten is haar het vertrouwen geven. Is zeggen dat ze op haar pootjes terecht zal komen. Ik geef haar de kans om het zelf uit te zoeken en tegelijkertijd ook de boodschap dat ze wanneer het moeilijk is op mij kan terugvallen. Ik sta aan de zijlijn te supporteren en als het nodig is weer samen met haar op stap te gaan. Maar het grote verschil met het begin is dat zij nu de regie in handen heeft en niet ik.
Lieve ouders, onze kinderen hebben het soms heel hard te verduren, maar wanneer wij met hen op weg gaan en hen geleidelijk aan meer loslaten, bewijzen we hen een grote dienst. Tijdens het opvoeden van onze kinderen, is het doorlopen van deze fases een natuurlijk proces. Van klein hummeltje tot jong volwassene hebben ze ons nodig, maar onze rol is anders geworden. We evolueren van stevig vasthouden en voordoen, naar meer loslaten en er op vertrouwen dat het goed komt.
Maar wanneer ons kind in de problemen komt is het net alsof we niet meer weten wat we kunnen doen. Dan raken we precies in paniek. Maar eigenlijk is het teruggrijpen naar wat we al altijd gedaan hebben. Terug je kind stevig vasthouden en voordoen om ze geleidelijk aan weer los te laten en er op vertrouwen dat het goed komt. Opvoeden is soms af en toe één of meerdere stappen terug zetten, om er dan heel veel vooruit te kunnen zetten.
Opvoeden is zoals het gezegde zegt: Rome is ook niet op één nacht gebouwd!