De clown uithangen!

Wanneer ze in haar clowneske modus zit, kan ik er weinig mee aanvangen. Dan komt mijn boodschap helemaal niet aan. En ik erger mij er blauw aan want ik wil niks liever dat ze stappen vooruit zet.

In het begin had ik helemaal niet door waar dit gedrag vandaan kwam. Het enige waar ik mee bezig was, was met de taken die voor ons lagen tot een goed einde te brengen. En het uurtje waar we samen werken zo zinvol mogelijk in te vullen. Maar naar mate ze langer kwam en ze regelmatig de clown uitging, begon met iets te dagen.

Ik ontdekte dat er een stramien in zat. Telkens er moeilijkere opdrachten kwamen, ging ze meer de clown uit. Maar dat was niet alles. Het was heel dikwijls wanneer zij dacht dat ze de opdracht niet zou kunnen dat haar clowntje bovenkwam.

Dit zette mij aan het denken. Ik had twee keuzes ofwel verander ik niks en blijft alles bij hetzelfde ofwel probeer ik haar gedrag te begrijpen en daar op in te spelen. Want zij probeert op deze manier iets duidelijk te maken. Dat ze het niet begrijpt, dat het te moeilijk of misschien zelfs te bedreigend is? Een ding is zeker ze voelt zich heel onzeker bij opdrachten die moeilijker lijken. Haar zelfbeeld is niet zo positief, ze vindt zichzelf snel dom. Dus aan mij om van ons uurtje samen een veilig leermoment van te maken.

Waarom de clown uithangen?

Kinderen stellen clownesk gedrag uit onzekerheid, omdat ze graag gezien willen worden of om een enge situatie te overschreeuwen. Doordat ze de clown uithangen, krijgen ze aandacht, ook al is deze aandacht negatief. Kinderen die zelf gek doen, nemen op die manier het heft in handen. De clown uithangen is een soort harnas dat ze aantrekken. Ze redeneren als volgt: wanneer ik de clown uithang, is het minder erg dat anderen me uitgelachen en gek vinden want dit is nu éénmaal de rol van een clown. Logisch toch! Met andere woorden ze bescherming zichzelf tegen enge zaken.

Hoe daarmee omgaan?

Ik wil zeker haar gevoel voor humor niet ondermijnen, maar het is wel belangrijk dat ze zelf kan inschatten wanneer het tijd is voor een grapje. Ik ga samen met haar op zoek, wanneer een grapje op zijn plaats is en wanneer niet. We komen tot het besluit dat ze een grapje in het begin en op het einde van ons werkmoment kan maken. We zoeken ook samen naar wat er bedoeld wordt met serieus zijn. Wanneer ze dat kan toepassen, verloopt de sessie veel vlotter.

En ik moet zeggen ze doet echt haar best maar soms is het sterker dan zichzelf en zit ze in overdrive. Dan kan ze niet meer stoppen. Dus wil ik aan haar nog een tool meegeven. Namelijk: wat kan ik doen om mezelf te kalmeren. Wat kan ik doen als ik voel dat mijn clowntje de bovenhand krijgt?

De eerste stap die we zetten, is het benoemen van de gevoelens. Op die manier leert ze dat wat ze voelt de aanleiding is voor haar clownesk gedrag. Het is belangrijk dat ze dit door heeft. We proberen ook helder te krijgen in welke situaties ze dat gevoel heeft. Eens ze dat doorheeft, kan ze zelf ingrijpen.

De volgende stap die we nemen, is zoeken naar naar dingen die haar kalmeren. We beperken het aantal (een 4-tal zaken is genoeg). Want anders zit ze met keuzestress en dat is nu ook niet de bedoeling. Welke zaken kunnen dat zijn: een paar keer diep ademhalen, helpende gedachten gebruiken, iets vasthouden, iets drinken… We gaan niet voor heel ingewikkelde zaken aangezien ze dit in verschillende situatie moet kunnen toepassen, thuis, bij mij, op school…

En gedurende het uurtje dat we samen werken, zet ik in op haar zelfvertrouwen. Ik zet haar sterke kanten in de verf, laat haar zelf oplossingen bedenken, vier haar successen, geef pluimen…

Ik moet zeggen door deze zaken toe te passen. En haar aan het stuur te zetten, zie ik de laatste tijd minder haar clowntje.

Is die helemaal verdwenen, neen. Maar we zijn op de goede weg! Ze voelt het beter aankomen en kan zichzelf al beter kalmeren. Want een ongelofelijk positief effect heeft op haar zelfbeeld. Kortom ik zie als maar meer de echte dame dat verscholen zit achter haar clownesk gedrag en ik moet zeggen, het is een fantastische madam.