Als je kind een gesloten boek is.
Eén van de kinderen die ik begeleid is echt een gesloten boek voor zijn ouders en vrienden. Hij komt van alles tegen, loopt ongelukkig rond… maar niemand weet wat er in hem omgaat. Hij voelt de behoeft niet om dit te delen met anderen. Neen integendeel, alles voor zich houden is een veel veiliger optie.
Praten over zijn gevoelens, problemen, de dingen die hij meemaakt doet hij niet. Dit is ofwel te bedreigend ofwel in zijn ogen niet relevant genoeg om te delen.
Introvert zijn, is niks mis mee!
Introvert zijn is een karaktertrek en daar is niks mis mee. Introvert zijn, houdt in dat je veel nadenkt, graag alleen bent en je fijner voelt in een rustige omgeving.
Je hebt nu eenmaal kinderen die meer gesloten zijn dan andere. Als je zelf als ouder eerder een babbelaar bent dan kan je het soms moeilijk hebben met deze karaktertrek van jouw kind. Daar is niks mis mee, maar probeer dit te respecteren. Probeer je kind niet te veranderen. Eis niet van jouw kind dat het moét babbelen, maar je kind helpen om zich beter uit te drukken daar is niks mis mee.
Natuurlijk is het fijn om als ouder te weten wat er in je kind omgaat. Jij als ouder kan je introverte kind daar mee in ondersteunen. Door je kind ervaringen te laten op doen met sociale contacten en het leren uiten van zijn gevoelens. Dat leert hij toch het beste door het te doen! Als ouder is het fantastisch wanneer je manieren vindt om je kind meer te laten vertellen zodat je beter weet wat je kind raakt en bezighoudt.
Wanneer probeer je te praten?
Wanneer onze kinderen terug komen van school, vakantie… willen we weten hoe het geweest is en bombarderen we ze met vragen. We vuren de ene vraag na de andere af en we nemen geen genoegen met een ja of nee. Neen, we willen liefst een uitgebreid verslag. Wij denken dat we onze ouderbetrokkenheid op die manier tonen.
Maar beeld je nu eens in hoe jij zou reageren wanneer hetzelfde gebeurt met jou. Je komt na een hele drukke dag thuis van je werk. Je kinderen, partner, vrienden… stellen van zodra je nog maar één voet hebt binnen gezet de ene vraag na de andere. Zou je zelf niet hoorntjes dol er van worden? Wil je niet ook eerst een momentje voor je jezelf, zo een afkick momentje? Een momentje waar je je werk achter kunt laten en ruimte in je hoofd krijgt om er te zijn voor je kinderen, partner, vrienden?
Waarom zou dat anders zijn bij onze kinderen? Voor hen is dat net hetzelfde.
Geef hen deze tijd. Geef hen die me-time. Want wanneer wij meer gaan zwijgen, krijgen zijn meer ruimte om hun eigen verhaal te vertellen. Wanneer ze er aan toe zijn.
Probeer je in te leven in je kind
Wat heeft je kind precies nodig? Ga na wat de behoeftes van je kind zijn en niet vertrekken vanuit jouw behoefte want dat werkt niet. Misschien is praten voor jou een manier om verbinding te maken met je zoon of dochter. Maar werkt dit niet voor jouw kind want niet alle kinderen zijn even verbaal. Ga op zoek naar een andere manier om te laten zien dat je er voor hen bent. Misschien werkt een knuffel, een blik van verstandhouding, samen een warme chocomelk drinken, samen onder een dekentje naar de lievelingsfilm van je kind kijken… beter.
Geen kant en klare oplossingen
Je kind heeft niet altijd nood aan kant en klare oplossingen. Misschien wil hij gewoon zijn verhaal doen, wil hij zijn hart luchten. Het kan zijn dat jouw zoon of dochter op die manier zijn gedachten aan het ordenen is. Orde aan het scheppen in zijn chaos en verwacht hij van jou geen kant en klare oplossing. Hij vindt het belangrijker dat je naar hem luistert, hem vragen stelt, hem de weg wijst zodat hij zijn antwoorden kan vinden. Wanneer je telkens in zijn plaats de antwoorden bedenkt, ziet je kind de meerwaarde niet in van een gesprek. Je stimuleert je kind niet om verder te praten, na te denken. Integendeel zo zorg je ervoor dat het gesprek snel is afgerond en kind zal eerder dichtklappen dan op bloeien.
Geef taal
Praten over gevoelens kan heel moeilijk en bedreigend zijn voor kinderen en al zeker voor de gesloten boeken onder hen. Het is dus belangrijk dat je als ouder taal geeft aan je kinderen. Benoem de gevoelens van hen en benoem ook je eigen gevoelens. Stel vragen als ‘Wat maakt je boos?’, ‘Wat vind jij dat er moet veranderen?’, ‘Hoe voelde jij je toen dat gebeurde?’ Probeer ook af te stappen van de ja, nee vragen wanneer je een gesprek wilt hebben met je kinderen. Stel open vragen zodat ze hun verhaal kunnen doen.
Niet rechtstreeks babbelen
Soms lukt het beter om te praten via berichtjes. Ik heb met mijn kinderen soms beter gesprekken wanneer ze niet thuis zijn en we berichtjes sturen naar elkaar dan wanneer we een face to face gesprek houden. Deze geschreven gesprekken hebben op dat moment meer diepgang. Het face to face gesprek kan soms heel bedreigend overkomen. Ze voelen zich in een situatie gedwongen waardoor ze dichtklappen en al helemaal niks meer willen zeggen.
Kinderen praten dikwijls makkelijker tussen de ‘soep en de patatten’. Wanneer je samen aan het koken bent, samen een wandeling maakt, samen in de auto zit, aan tafel… Maak van gesprekken niet altijd iets officieels, de tussendoor gesprekken leveren soms veel meer op.
Gesloten kinderen vinden het soms makkelijker om dingen op te schrijven. Dan kunnen ze hun woorden wikken en wegen en kunnen ze er over nadenken wat ze gaan vertellen. Want in gesprek is die bedenktijd er niet altijd of toch veel te kort.
Investeer in de verbinding met je kinderen.
Laat ze weten dat je er bent voor hen en zorg dat je echt aanwezig bent tijdens het gesprek. Niet alleen fysiek, maar ook mentaal. Stel vragen waaruit blijkt dat je interesse toont in wat ze zeggen en in wie ze zijn. Wees niet met andere dingen bezig, neem je telefoon niet op wanneer je met je kind in gesprek bent. Dat is voor iedereen fijner, maar voor je gesloten kind nog meer. Hij heeft de moed bij elkaar genomen om dit gesprek met jou aan te knopen en jij toont in zijn ogen weinig interesse. Voor hem is dit een aanleiding om nog minder te praten. Want in zijn eigen heeft het weinig zin, want je luistert toch niet. Dus beste ouder probeer écht te luister naar je kind.
Probeer je kind niet te forceren tot praten maar, laat blijken dat je er bent voor je kind.