Hoe een onzeker kind helpen?
Een van de kinderen die ik begeleid, klaagt er over dat hij niet gezien wordt, maar wanneer één van zijn vrienden hem toch ziet, raakt hij in paniek.
Hij wil graag gezien worden door alle leerlingen. Maar als die dichtbij komen, is dit heel beangstigend voor hem. Want dan moet hij kleur bekennen. Dan zullen ze hem zien zoals hij echt is. En dat brengt bij hem een paniekreactie teweeg. Hij zet het nog liever op een lopen. Want stel je nu eens voor dat ze ontdekken dat hij toch niet zo sterk is in wiskunde, dat hij eigenlijk heel gevoelig is. Neen dat wil hij niet
Liever kinderen op afstand houden dan zichzelf kwetsbaar op stellen. Hij houdt al heel zijn schoolcarrière zijn moeilijkheden verborgen. En tot nu toe lukt het hem vrij goed. Tegelijkertijd voelt hij zich toch eenzaam. Soms staat hij op het punt om het aan zijn vriendjes te vertellen, maar iets houdt hem tegen.
Hoe komt het toch dat hij daarvoor kiest? Wat speelt er allemaal? Blijkbaar is de angst om door de mand te vallen heel groot. Hij denkt dat de andere kinderen hem niet meer leuk gaan vinden, hem gaan uitlachen of hem misschien wel gaan pesten wanneer ze ontdekken waar hij moeite mee heeft.
Hij vindt zichzelf toch wel wat minder waard. Hij vindt dat hij net zoals de anderen geen moeite mag hebben met de leerstof. Hij wil aan de norm voldoen. Hij wil niet opvallen. En ik moet zeggen hij is daar bedreven in geworden. Meestal vraagt hij om alleen te zitten. Wanneer er iemand langs loopt, verstopt hij zijn werk. Of hij doet heel luchtig over de toets die hij gekregen heeft.
Hij is heel onzeker over zichzelf en zijn kunnen. Hij denkt dat hij niet veel kan, dat hij nergens goed in is. Hij heeft ook het gevoel dat hij niet goed genoeg is en wanneer hij een compliment krijgt van zijn leerkracht gelooft hij het niet. En al zeker niet wanneer hij er eentje krijgt van zijn ouders. Want zij zijn nu eenmaal zijn ouders en dat is wat ouders doen.
Deze jongen heeft een laag zelfbeeld. Hij kan niet meer positief naar zichzelf kijken. Alles wat hij over zichzelf denkt, is negatief. En wanneer er eens iets lukt dan legt hij het buiten zichzelf. De toets was te makkelijk, het was toeval, de andere kinderen hebben mij geholpen…
Er moet dus dringend iets veranderen aan het zelfbeeld van deze jongen. Hij moet terug in zichzelf gaan geloven. Zijn zelfvertrouwen moet terug positief worden. Maar hoe doe je dat?
Hij zal veel positieve ervaringen moeten opdoen om zo langzaam maar zeker te evolueren van een negatief zelfbeeld naar een positief. Deze ervaringen kan hij opdoen in een veilige, positieve omgeving zowel thuis als op school. Dit is een omgeving waarin hij liefde en waardering voelt. Het is ook belangrijk dat er grenzen aangegeven worden en dat deze duidelijk zijn. Zo weet hij waar hij aan toe is.
Wij, ouders hebben in zo’n situatie de neiging om ons kind ‘te sparen’ en durven geen opmerkingen te geven. Maar daar is ons kind ook niet mee gebaad. Wanneer hij iets doet dat niet oké is, moeten we dit ook vertellen. Geef opmerkingen op een rustige manier. Leg hem uit wat en hoe het anders kan. Op die manier zal hij de situatie beter begrijpen en er ook meer uit leren.
Soms bevestigen we onbewust ons kind in zijn onzekerheid. Wanneer hij iets niet durft te doen, gaan we niet aandringen uit angst dat we hem nog meer in de put duwen of omdat we geen gedoe willen. Maar als we willen dat hij een positiever zelfbeeld krijgt, moeten we ook hiermee aan de slag. Af en toe hem stimuleren om die spannende stap toch te zetten. Samen de spannende situatie aanpakken. Dit kunnen we doen door de grote stap in kleine stapjes op te delen. Eerst samen, om daarna onze aanwezigheid af te bouwen. Samen bespreken hoe we het gaan aanpakken, zorgt voor duidelijkheid en minder spanning.
Door heel deze situatie gaan we er soms aan voorbij dat ons kind ook nog dingen zelfstandig kan. We hebben soms de neiging om alles uit handen te nemen. Maar dit werkt net die onzekerheid in de hand en dat willen we nu net niet. Wij geven aan ons kind de boodschap dat hij niks alleen kan. Dat hij bij alles best geholpen wordt. Dus, lieve ouders laat je kind zoveel mogelijk dingen zelfstandig doen. Op die manier laten we zien dat je hem vertrouwt en dat je gelooft dat hij moeilijke dingen ook zelf kan oplossen.
Dit zal niet allemaal van de eerste keer los lopen, maar wanneer wij er zijn om ons kind op te vangen, om er naar te luisteren wanneer het het moeilijk heeft, om samen naar oplossingen te zoeken. Wanneer we hem de liefde, de aandacht en ons focussen op het positieve, komen we al een heel eind verder. Hebben we een basis gelegd voor ons kind.
En hoe zit het bij jou? Op welke manier ga jij om met de onzekerheid van jouw kind?
Laat maar weten ik ben heel benieuwd.